Cardiologie

De hartfalen polikliniek is er voor mensen die de diagnose hartfalen hebben gekregen en hun naasten. De verpleegkundig consulenten leren u met hartfalen om te gaan en hoe u klachten zoveel mogelijk kunt voorkomen, zodat u meer grip krijgt op uw ziekte.

Wat is hartfalen?

Bij hartfalen werkt het hart minder goed. Het kan het bloed minder goed wegpompen. Organen en spieren krijgen niet genoeg zuurstof en voedingsstoffen. De bloedvaten raken vol en er lekt vocht uit. Dit gebeurt vooral naar de longen, buik, benen en enkels. Bekijk de video voor meer informatie over hartfalen.

Herken de klachten bij hartfalen

Bij hartfalen gaat het hart meestal langzaam achteruit. In het begin is er weinig van te merken. Maar op een gegeven moment ontstaan er klachten. Vaak eerst alleen bij inspanning, later ook in rust. De klachten zijn afhankelijk van de ernst van het hartfalen. Het is mogelijk om de ene dag fitter te zijn dan de andere dag. Lees hier meer over klachten bij hartfalen en bekijk de video.

Oorzaken van hartfalen

Hartfalen kan verschillende oorzaken hebben. Meest voorkomend zijn een eerder hartinfarct of jarenlange hoge bloeddruk. Lees hier meer over de oorzaken van hartfalen.

Op de hartfalen polikliniek werken gespecialiseerde verpleegkundigen. Zij werken nauw samen met de cardioloog en andere zorgverleners. De verpleegkundig consulenten leren u met hartfalen om te gaan en hoe u klachten zoveel mogelijk kunt voorkomen, zodat u meer grip krijgt op uw ziekte. U kunt medische en praktische zaken met de verpleegkundig consulent bespreken, maar ook angsten en onzekerheden. De begeleiding duurt ongeveer 8 maanden, daarna neemt de huisarts de begeleiding over. Lees hier meer over diagnose en behandeling van hartfalen.

Thuismonitoring

Op de hartfalen polikliniek van Ziekenhuis Gelderse Vallei werken we met thuismonitoring. U voert dan zelf metingen in, zoals uw bloeddruk en gewicht en zo nodig kunt u vanuit huis vragen beantwoorden over uw welzijn. Het doel van thuismeten is de zorg voor u als onze patiënt verder te verbeteren: direct contact wanneer dat nodig is, begeleiding op afstand wanneer u zich daar goed genoeg voor voelt. Via thuismeten heeft u meer regie over uw eigen zorg en de arts en verpleegkundigen kunnen u beter begeleiden. De verpleegkundig consult kan u aanmelden bij het thuismonitoringsprogramma.

Wat kunt u zelf doen?

Bij hartfalen worden er altijd medicijnen gebruikt om het hart weer beter te laten werken. Meestal zijn dit meerdere soorten. Het hangt onder andere af van de knijpkracht van het hart, of er vocht wordt vast gehouden en of er nog andere ziekten zijn. Helpen de medicijnen niet genoeg of zijn er bijwerkingen? Bespreek dit dan met de cardioloog of hartfalenverpleegkundige. Lees hier meer over medicijnen bij hartfalen.

Door gezond te leven wordt de kans op succes van de behandeling vergroot. Rook niet, beweeg voldoende, eet gezond en leer goed omgaan met spanningen. Lees hier meer over een gezonde leefstijl.

Bij hartfalen geeft de hartfalenverpleegkundige advies over hoeveel vocht en zout er per dag mag worden ingenomen. Houd u hier goed aan. Als er vocht wordt vast gehouden, moet het hart harder werken. En dat moet bij hartfalen juist worden voorkomen. In de folder ‘Vochtbeperking: hoe gaat u daarmee om?’ en in de zoutwijzer leest u hierover meer informatie.

Bij patiënten met hartfalen is het belangrijk om altijd de hoeveelheid vocht die zij per dag binnenkrijgen in balans te houden met de hoeveel vocht die zij uitscheiden. Bij een patiënt met hartfalen heeft het lichaam namelijk meer moeite om zelf deze balans te bewaken. Bij een onbalans ligt overvulling met dikke enkels en benauwdheid of juist ondervulling (uitdroging) op de loer.

Omdat hartfalenpatiënten ook bij warm weer meer vocht verliezen door te zweten, mag er ook iets meer gedronken worden. Het lastige is dat u niet precies weet hoeveel u zweet, dat verschilt per persoon en per dag. Daarom is het lastig concreet te zeggen hoeveel meer er gedronken mag worden. Houdt daarom bij warmte uw gewicht iedere dag goed in de gaten. Elke liter vastgehouden vocht,  betekent een kilo extra op de weegschaal.

Tips bij warm weer:

  • Let op de plaats waar uw medicijnen liggen. De meeste medicijnen moeten worden bewaard in een droge kast van maximaal 25°C.
  • Patiënten met hartfalen hebben vaak een vochtbeperking. Ga niet op eigen initiatief (veel) meer drinken. Bespreek dit altijd eerst met de arts of hartfalenverpleegkundige.
  • Gebruikt u plastabletten tegen een hoge bloeddruk of voor het kwijtraken van extra vocht? Bij hitte kan dit soms te veel zijn. Overleg bij twijfel met de arts of het medicijngebruik moet worden aangepast.
  • Als u extra drinkt of plaspillen laat staan houdt uw lichaamsgewicht dan dagelijks in de gaten.
  • Bij klachten neemt u contact op met de behandelaar van uw hartklachten (de huisarts of uw hartfalenverpleegkundige).

Tips bij extreme warmte

  • Blijf binnen tijdens de warmste uren van de dag (12.00 tot 16.00 uur) of zoek de schaduw op.
  • Spant u zich tijdens de warmste uren van de dag niet (te veel) in of pas uw tempo aan
  • Houd uw woning koel
  • Draag dunne kleding en bedek uw hoofd met een pet of hoed.
  • Drink iets extra omdat u veel vocht kunt verliezen door het zweten.

Gezonde drankjes bij warmte

Bij warm weer is voldoende drinken belangrijk, maar ook een risico bij hartfalen. Kies daarom als u extra drinkt voor verkoelende en dorstlessende dranken zoals:

  • kraanwater en mineraalwater
  • thee zonder suiker (citroensap in de thee werkt goed tegen de dorst)
  • sterk verdunde limonadesiroop
  • zure melkproducten zoals ongezoete yoghurt of karnemelk

Sabbelen op een ijsblokje geeft ook een verfrissend en dorstlessend effect zonder een grote vochtbelasting. Koel uw drankje met een ijsblokje of ingevroren fruitblokjes. Vers (gekoeld) fruit eten werkt ook verkoelend. Let op fruit telt wel mee in uw vochtbelasting.

Opletten bij sporten en evenementen

Let als sporter goed op bij hitte. Vooral als je eerder hartklachten hebt gehad. Sport bij voorkeur ’s ochtends vroeg of ’s avonds laat. Bezoek je een groot evenement? Neem dan extra water mee en ga zo veel mogelijk in de schaduw staan.

 

Bron: Hartstichting

Hitteplan ZGV

De hartfalenverpleegkundigen hebben naast een poliklinisch spreekuur ook een telefonisch spreekuur:

  • het poliklinisch spreekuur is op afspraak (maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 13.00 uur, locatie Ede)

  • het telefonisch spreekuur is op maandag tot en met vrijdag van 12.00 tot 13.00 uur via (0318) 43 58 52. Voor het telefonisch spreekuur hoeft u geen afspraak te maken. Het kan ook voorkomen dat er een belafspraak met u wordt ingepland tijdens dit spreekuur.

Heeft u nog vragen? Dan kunt u deze stellen via het telefonische spreekuur of via hartfalenpoli@ zgv.nl.