Peritoneale dialyse

Nieren zuiveren het bloed van afvalstoffen. Als de nieren niet goed werken, zuiveren ze het bloed onvoldoende. Het bloed moet dan op een andere manier gezuiverd worden. Bij peritoneale dialyse is uw eigen buikvlies het filter om afvalstoffen en vocht via spoelvloeistof uit het bloed te verwijderen.

Wat is peritoneale dialyse?

Het buikvlies omhult de buikholte en de organen die daarin zitten, zoals de lever, maag en darmen. Het is een dun vlies met veel kleine bloedvaatjes dicht aan de oppervlakte. Dat maakt het heel geschikt als filter. Daarom gebruiken we het buikvlies (peritoneum) als filter om uw bloed te zuiveren. Peritoneale dialyse is een eenvoudige medische handeling die u thuis doet.

Bij peritoneale dialyse krijgt u spoelvloeistof in de buikholte. De spoelvloeistof neemt afvalstoffen en overtollig vocht op. Na enkele uren is het verzadigd en moet u het verversen. Dit heet wisselen. Deze vorm van dialyse moet elke dag gebeuren. Daarom is er een permanente toegang nodig om de spoelvloeistof elke keer in en uit uw buikholte te krijgen. Dit is een slangetje (PD-katheter) dat een chirurg bij u onder narcose plaatst. 

Vormen peritoneale dialyse

Er zijn twee vormen van peritoneale dialyse:

  • overdag handmatig spoelen
  • 's nachts met machine spoelen

Overdag handmatig spoelen

Dit heet continue ambulante peritoneaal dialyse (CAPD). U laat schone spoelvloeistof via de katheter in de buikholte lopen. Het neemt in 4 tot 6 uur afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed op. De verzadigde spoelvloeistof vangt u op in een lege zak. Dit herhaalt u zo'n 4 tot 5 keer per dag. U bent niet op een machine aangesloten. Daardoor heeft u veel bewegingsvrijheid.

's Nachts met een machine spoelen

Dit heet automatische peritoneaal dialyse (APD). U sluit de buikholte met schone vloeistof via de katheter aan op een machine. Deze doet de spoelingen terwijl u slaapt. Dit duurt 8 tot 10 uur. Met deze methode hoeft u overdag in principe niet te spoelen.

Training in peritoneale dialyse

Om te leren de CAPD en/of de APD zelf te doen, volgt u een training in het dialysecentrum in Ede. De training duurt een paar dagen. Als het kan, gaat u aan het eind van een trainingsdag naar huis. Als dat niet kan, nemen wij u op zolang de training duurt. U start eerst met de CAPD. Later kunt u op de APD overstappen.

Thuiszorg

Wilt u dialyseren met de peritoneale dialyse, maar u kunt het tijdelijk of blijvend niet zelf doen? Dan is thuiszorg mogelijk. De verpleegkundigen van thuiszorginstanties Icare, STMR of Vitras nemen de behandeling dan gedeeltelijk of volledig over.

Voorbereidend huisbezoek

De PD-verpleegkundige komt bij u langs om te bekijken of er bij u thuis aanpassingen nodig zijn om de PD-behandeling goed uit te voeren.

Huisbezoek

De PD-verpleegkundige maakt verschillende huisbezoeken bij u. Zij neemt contact met u op voor afspraak.

Peritoneale dialyse (PD) verpleegkundige

Het is belangrijk dat u contact opneemt met de PD-verpleegkundige wanneer:

  • de uitloop van de PD-vloeistof niet helder is, ook als u twijfelt
  • de katheterpoort geïrriteerd is of pijnlijk aanvoelt of als er pus of vocht uit komt
  • het inlopen en/of uitlopen van de PD-vloeistof niet lukt
  • het katheterverlengstuk losgeraakt of beschadigd is
  • zich andere situaties voordoen die direct in verband staan met de PD-behandeling en waar u geen oplossing voor heeft
  • uw huisarts of andere specialist u medicijnen voorschrijft