Voeding

Gezonde voeding is een gevarieerd voedingspatroon met voldoende eiwitten, koolhydraten, vetten, vezels, vitaminen, mineralen en vocht. Hoeveel voeding u dagelijks nodig heeft is afhankelijk van leeftijd, gewicht en gezondheid. De Schijf van Vijf geeft hiervoor concrete en goed onderbouwde adviezen. De Schijf van Vijf laat zien wat gezonde producten zijn en hoeveel u er dagelijks van moet eten voor de meeste gezondheidswinst. De adviezen zijn gebaseerd op de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad. Kijk voor meer informatie daarom op de website van het Voedingscentrum of vraag uw behandelaar of diëtist om advies.

Kijk voor meer voedingsadviezen op de webpagina Voedingsadvies.

Slikadviezen

Wanneer het slikken moeite kost, of u zich gemakkelijk verslikt, kunt u de hieronder genoemde algemene slikadviezen toepassen. Naast algemene adviezen die bij elk eet- of drinkmoment belangrijk zijn, worden hieronder ook per consistentie (= vastheid van het eten) enkele tips gegeven.

Slikadviezen

Algemene slikadviezen

  • zorg voor een zo recht mogelijke (hoofd)houding, eet het liefst de maaltijd aan tafel
  • niet praten tijdens het eten en drinken
  • zorg voor zo min mogelijk afleiding
  • neem een kleine hap/slok
  • kauw goed
  • krachtig slikken
  • naslikken
  • eventueel bewust hoesten en opnieuw slikken
  • neem af en toe een pauze tussen de verschillende happen

Eet- en drinkadviezen

Dranken

  • dranken die iets dikker zijn, zoals karnemelk, tweedrank, nectarsappen en smoothies zijn makkelijker te drinken dan dunne dranken
  • drink met concentratie wanneer u een rietje gebruikt; neem een slok en slik met het rietje uit de mond
  • laat u niet afleiden

Broodmaaltijd

  • wanneer u brood zonder korst eet, kost het kauwen minder energie
  • kies voor smeerbaar/smeuïg beleg en gebruik een dikke laag boter, dan glijdt de boterham makkelijker weg
  • kies eventueel voor pap in plaats van brood

Warme maaltijd

  • kies voor zachte warme maaltijden, bijvoorbeeld gekookte aardappelen en gare groenten. U kunt eten smeuïg maken met saus en/of jus. Daarnaast kunt u eten prakken

Overig

  • medicatie innemen met vruchtenmoes ipv water. Dit maakt het doorslikken gemakkelijker
  • vermijd dubbele consistenties zoals bijvoorbeeld brood met melk, fruit met sap, soep met stukjes vermicelli. Suggesties: pureer het fruit, kies voor gebonden soep
  • eten, drinken en kauwen kunnen vermoeiende activiteiten zijn. Verdeel eventueel het eten in kleinere porties gedurende de dag. Begin bij de warme maaltijd met hetgeen lastiger te kauwen/slikken is
  • zorg voor een goede mondhygiëne na elke maaltijd, spoel de kruimels weg en poets eventueel de tanden

Wees erop bedacht dat activiteiten die u vóór het eten en drinken doet, zoals wassen, aankleden, een lang gesprek, of fysiotherapie, een nadelige invloed kunnen hebben op de effectiviteit van het slikken (denk aan vermoeidheid).

Menukaarten

Onderstaande menukaarten helpen u op weg. De groene duimpjes geven de eiwittoppers aan op de menukaart.

Bewegen

Naast een goede voeding is ook beweging van groot belang. Door te bewegen blijft uw conditie beter op niveau, de spieren blijven sterk én het herstel gaat sneller. Bewegen heeft een positieve invloed op het genezen van een wond en de suikerspiegel. En het voorkomt depressieve stemmingen. Bewegen is dus een goed medicijn.

Video's
Eiwit en herstel
Vochtbeperking (voor nierpatiënten)
Een pil tegen te hoog fosfaat (voor nierpatiënten)
Kalium (voor nierpatiënten)
Gezonde voeding is belangrijk voor herstel