Error:

Javascript is disabled in this browser. This page requires Javascript. Modify your browser's settings to allow Javascript to execute. See your browser's documentation for specific instructions.

Voeding

Als goed eten en bewegen moeilijker wordt

In sommige situaties is voldoende eten en drinken niet altijd vanzelfsprekend. Dit kan zijn vanwege ziekte, een operatie, een behandeling en de bijwerkingen hiervan, gebrek aan eetlust, misselijkheid, smaakverlies, vermoeidheid, benauwdheid, eenzaamheid, depressie of een combinatie van oorzaken. Daar staat tegenover dat er een grotere voedingsbehoefte is bij ziekte, na een operatie of bij wondgenezing. Daarom is de kans op een onvolwaardige voeding en/of ongewenst gewichtsverlies groot.

Ongeveer 1 op de 5 patiënten in Nederland is ondervoed. Dit hoeft niet te betekenen dat iemand te mager is. Ook mensen met een goed gewicht of overgewicht kunnen ondervoed zijn. Ondervoede patiënten liggen vaak langer in het ziekenhuis en herstellen langzamer. Er is een groter risico dat een behandeling niet aanslaat. En er zijn vaker complicaties. Dit is vooral gevaarlijk voor kwetsbare ouderen, mensen die chronisch ziek zijn of mensen die een zware operatie krijgen.

Naast een goede voeding is ook beweging van groot belang. Door te bewegen blijft uw conditie beter op niveau, de spieren blijven sterk én het herstel gaat sneller. Bewegen heeft een positieve invloed op het genezen van een wond en de suikerspiegel. En het voorkomt depressieve stemmingen. Bewegen is dus een goed medicijn.

Slikadviezen

Wanneer het slikken moeite kost, of u zich gemakkelijk verslikt, kunt u de hieronder genoemde algemene slikadviezen toepassen. Naast algemene adviezen die bij elk eet- of drinkmoment belangrijk zijn, worden hieronder ook per consistentie (= vastheid van het eten) enkele tips gegeven.

Algemene slikadviezen

zorg voor een zo recht mogelijke (hoofd)houding, eet het liefst de maaltijd aan tafel
niet praten tijdens het eten en drinken
zorg voor zo min mogelijk afleiding
neem een kleine hap/slok
kauw goed
krachtig slikken
naslikken
eventueel bewust hoesten en opnieuw slikken
neem af en toe een pauze tussen de verschillende happen

Eet- en drinkadviezen

Dranken

dranken die iets dikker zijn, zoals karnemelk, tweedrank, nectarsappen en smoothies zijn makkelijker te drinken dan dunne dranken
drink met concentratie wanneer u een rietje gebruikt; neem een slok en slik met het rietje uit de mond
laat u niet afleiden

Broodmaaltijd

wanneer u brood zonder korst eet, kost het kauwen minder energie
kies voor smeerbaar/smeuïg beleg en gebruik een dikke laag boter, dan glijdt de boterham makkelijker weg
kies eventueel voor pap in plaats van brood

Warme maaltijd

kies voor zachte warme maaltijden, bijvoorbeeld gekookte aardappelen en gare groenten. U kunt eten smeuïg maken met saus en/of jus. Daarnaast kunt u eten prakken

Overig

medicatie innemen met vruchtenmoes ipv water. Dit maakt het doorslikken gemakkelijker
vermijd dubbele consistenties zoals bijvoorbeeld brood met melk, fruit met sap, soep met stukjes vermicelli. Suggesties: pureer het fruit, kies voor gebonden soep
eten, drinken en kauwen kunnen vermoeiende activiteiten zijn. Verdeel eventueel het eten in kleinere porties gedurende de dag. Begin bij de warme maaltijd met hetgeen lastiger te kauwen/slikken is
zorg voor een goede mondhygiëne na elke maaltijd, spoel de kruimels weg en poets eventueel de tanden

Wees erop bedacht dat activiteiten die u vóór het eten en drinken doet, zoals wassen, aankleden, een lang gesprek, of fysiotherapie, een nadelige invloed kunnen hebben op de effectiviteit van het slikken (denk aan vermoeidheid).