Op zoek naar aanwijzingen voor risico op hartziekten bij topsporters

Cardioloog Maurits van der Veen: ‘Plotselinge hartstilstand is een dramatische gebeurtenis voor (jonge) sporters en hun directe omgeving. Helaas zijn er vele voorbeelden van. Met dit onderzoek leren we hoe harten en de genetica van gezonde sporters in elkaar zitten. Kunnen we straks op basis van deze informatie een voorspelling doen wie een plotselinge hartstilstand of andere hartziekten ontwikkelt? En beïnvloedt sport het hart op een bepaalde manier waardoor de kans op een hartziekte bij sporters groter is? Het doel van dit onderzoek is om te kijken of we hiervoor aanwijzingen kunnen vinden met hulp van een screeningsprogramma: de SMART-screening.’

MRI-scan van het hart

De screening bestaat uit een topsportanalyse (uitgevoerd door de sportarts), een echo van het hart, erfelijkheidsonderzoek naar erfelijke hartziekten en het risico op plotse hartdood en een MRI-scan van het hart op de afdeling radiologie. De MRI-scan is een onmisbaar onderdeel van het onderzoek. Het is een tijdsintensief onderzoek waarbij de bewegende MRI-beelden van het hart geanalyseerd worden op eventuele stoornissen in contractie. Daarnaast worden meerdere metingen gedaan in het hart, waarbij onder andere wordt gekeken naar eventuele wel of niet aanwezige intrinsieke spierafwijkingen. Tot slot wordt de gehele anatomie van het hart in kaart gebracht. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de nieuwste technieken.

Jaarlijks onderzoekt Ziekenhuis Gelderse Vallei ongeveer 50 topsporters volgens dit uitgebreide protocol.

ELITE-onderzoek

Het onderzoek in Ziekenhuis Gelderse Vallei is onderdeel van het grootschalige ELITE-onderzoek: Evaluation of Lifetime participation in Intensive Top-level sports and Exercise. Harald Jørstad, sportcardioloog bij Amsterdam UMC, is de initiatiefnemer van dit onderzoek. Samen met NOC*NSF, Sportmedisch Centrum Papendal en Amsterdam Movement Sciences zette hij dit onderzoek op. Met de SMART-screening hopen ze de effecten van zeer intensief sporten op het hart bij jonge sporters beter in kaart te brengen. Het uiteindelijke doel is het verbeteren van de veiligheid en gezondheid binnen de sport. Naast Sports Valley van Ziekenhuis Gelderse Vallei nemen ook Amsterdam UMC, UMC Utrecht, Máxima MC in Veldhoven en het Tjongerschans ziekenhuis in Heerenveen deel aan het onderzoek.

Ongeveer 1.000 Nederlandse topsporters met een NOC*NSF A-status, High Potential-status of selectiesporters, of sporters die op exceptioneel nationaal of internationaal niveau sporten, worden op de diverse locaties periodiek gescreend volgens de SMART-screening.