De relatie tussen vitamine D, inflammatie en dikkedarmkanker

Afgelopen vier jaar onderzocht Wesselink welke factoren vitamine D-concentraties beïnvloeden, daarnaast onderzocht ze of vitamine D-concentraties gemeten voor, tijdens en na de behandeling geassocieerd zijn met inflammatie en met de prognose van dikkedarmkanker.

Omvangrijk darmkankeronderzoek

Binnen WUR wordt er veel onderzoek gedaan naar de rol van voeding bij dikkedarmkanker en Wesselink maakte daar gebruik van. ‘Omdat we data hebben van meer dan 3000 deelnemers, we veel verschillende gegevens hebben verzameld kunnen we heel veel onderzoeksvragen beantwoorden en dieper kijken naar verbanden en mogelijke onderliggende mechanismen,’ vertelt Wesselink. ‘Daardoor konden we niet alleen kijken of vitamine D geassocieerd is met overleving van kanker, maar ook of inflammatie, vastgesteld in de bloedmonsters, daar een mogelijk onderliggend mechanisme voor is. Zo kunnen we uiteindelijk beter aanbevelingen doen.’

Vitamine D

Vitamine D-deficiëntie komt vaak voor in de Nederlandse populatie, maar zeker ook in darmkankerpatiënten: bijna de helft van de darmkankerpatiënten in onze studie had een gebrek aan vitamine D,’ vertelt Wesselink. En dat terwijl Wesselink in haar onderzoek erachter kwam dat hogere vitamine D-concentraties, met name in combinatie met een magnesiumrijke voeding, geassocieerd zijn met betere overlevingskansen.

Inflammatie

Een ander deel van het onderzoek richtte zich op laaggradige chronische inflammatie, die een belangrijke rol speelt in het ziekteverloop van dikkedarmkanker. ‘Uit mijn onderzoek blijkt dat hogere levels van inflammatiemarkers in het bloed samenhangen met de overleving en terugkeer van dikkedarmkanker.’ Gezonde voeding, een gezond gewicht en een goede leefstijl kunnen mogelijk deze chronische inflammatie verlagen. Wesselink zag in haar onderzoek dat hogere concentraties van vitamine D geassocieerd waren met lagere levels van inflammatiemarkers in het bloed. Vera: ‘Dit is een veelbelovend resultaat, maar er is meer onderzoek nodig om te achterhalen hoe dit precies werkt, bijvoorbeeld door ook te kijken in het tumorweefsel zelf.’

In de praktijk

‘Alles lijkt erop dat hogere vitamine D-concentraties in het bloed de prognose van dikkedarmkanker positief beïnvloedt, alleen is er nog een interventiestudie nodig om dit te bevestigen,’ concludeert Wesselink. ‘Mijn onderzoek leidt tot een sterke aanbeveling om de richtlijnen voor supplementgebruik van vitamine D te volgen, voor alle Nederlanders maar zeker voor patiënten met dikkedarmkanker. Daar kan mogelijk al veel winst mee behaald worden.’ Ook het advies aan alle Nederlanders om dagelijks minimaal een half uur in de zon te zijn met ontblote handen en ontbloot hoofd om de vitamine D-concentraties op peil te houden blijft staan. Daarnaast beveelt ze artsen aan de vitamine D-concentraties in de gaten te houden, vooral patiënten met een vergevorderd stadium van ziekte en die chemotherapie ondergingen hadden vaker lage concentraties.

Bron: Alliantie Voeding voor de Zorg