Jeuk is erger dan pijn- hoe we als zorgketen de handen inéén slaan
‘Jeuk is erger dan pijn’, hoort de dermatoloog vaak in zijn spreekkamer. Patiënten met constitutioneel eczeem (CE) hebben, naast last van jeuk, ook last van het feit dat hun aandoening niet altijd serieus genomen wordt. In regio Veenendaal sloegen huidtherapeuten, huisartsen, apothekers en dermatologen de handen inéén om de zorg van de patiënt met eczeem verder te optimaliseren.
Ze bespraken, samen met de patiëntenvereniging voor CE, waar het knelt in de behandeling, wat de zorg fijner kan maken voor deze patiënten en hoe de samenwerking tussen de hulpverleners onderling meer op 1 lijn kan. Dit kwam samen in een project genaamd ‘Eczeem Vriendelijk Veenendaal’ dat gesteund wordt door ZONMW en waar uiteindelijk de gewenste patiëntenreis langs de verschillende hulpverleners werd opgetekend.
Hoe helpt dit patiënten met CE?
Voor patiënten met CE is het heel belangrijk dat ze goede uitleg krijgen over hoe zalf te smeren, hoe lang en hoe dik. Dit vraagt om tijd en uitleg van de huisarts, wat er helaas niet altijd is tijdens een druk spreekuur. Ook moet de informatie op de juiste wijze aan de apotheek worden doorgestuurd. Soms krijgen patiënten van de huisarts of dermatoloog iets anders te horen dan bij het ophalen van de zalf bij de apothekersassistente, wat verwarrend is. Dat gaat ten koste van goede zelfzorg en therapietrouw.
Om meer tijd en uitleg aan de eczeempatiënt te kunnen geven dan de doorgaans 10 minuten bij de huisarts, is er in dit project een unieke schakel toegevoegd aan de zorgketen voor eczeempatiënten. Gedurende de periode dat zij bij de huisarts onder behandeling zijn, voorafgaand aan mogelijke verwijzing naar de dermatoloog, is er de mogelijkheid drie keer bij een gespecialiseerde huidtherapeute op consult te gaan. Voor uitgebreidere uitleg van de huid, wat de ziekte eczeem inhoudt en hoe optimaal te smeren. Het doel hiervan is onder andere om de eczeempatiënt nog meer de zorg en uitleg te kunnen geven die hij nodig heeft om met zijn chronische ziekte om te leren gaan, waardoor meer therapietrouw en ziekte-inzicht ontstaat en minder (onnodige) verwijzingen naar de tweede lijn nodig zijn. Wat ook een belangrijk onderdeel van het project is, is om de eczeemzorg tussen huisarts, apotheker en dermatoloog meer eenduidig te maken in de regio. Het gaat er bij het project dus vooral om dat alle betrokkenen goed weten wat ze moeten doen bij CE en welke informatie de patiënt of de andere zorgverlener nodig heeft voor een juiste behandeling.
Samenwerking in de keten
Jascha Mooij, dermatoloog, vertelt: ‘het was echt heel waardevol om zo vanuit de verschillende zorgverleners te kijken wat we hier samen aan kunnen doen. Een unieke ervaring om eens met zijn allen om te (digitale) tafel te zitten en onze kennis en werkwijze te delen. Hier kwamen een aantal makkelijk te verbeteren punten naar voren, waardoor we de zorg nog beter kunnen maken. Na meerdere vergaderingen hebben we een mooie flowchart ontwikkeld om alles visueel duidelijk te maken, inclusief oplossingen voor de knelpunten’.
In juni staat een geaccrediteerde scholingsavond voor huisartsen uit de regio Veenendaal op de planning. Deze wordt gegeven door de dermatologen van Ziekenhuis Gelderse Vallei en UMCU, apothekers en de huidtherapie. In het najaar, rondom de Wereld Eczeem dag (14 september 2022) zal een soortgelijke informatieavond voor patiënten of/en familie van patiënten met eczeem georganiseerd worden. Door de patiënt beter te informeren, krijgt deze meer grip op wat zelf gedaan kan worden in het chronische ziekteproces. En ook belangrijk: de patiënt voelt zich op deze manier serieus genomen. Vaak is er bij CE ook sprake van stil lijden terwijl de ziektelast hoog is.
In meerdere regio’s in het land lopen soortgelijke projecten om de zorg voor de eczeempatiënt zo optimaal mogelijk te maken en te stroomlijnen tussen de verschillende hulpverleners. Ook wordt er binnen de Nederlandse Vereniging van Dermatologie en Venerologie gewerkt aan meer uniformiteit binnen de eczeemzorg tussen de ziekenhuizen onderling.