Meer bewegen zorgt voor gezondheidswinst bij mensen met een chronische aandoening
Jezelf fysiek en mentaal beter voelen en minder pillen gebruiken. Dat is het gunstige effect van bewegen als medicijn. ‘Wanneer patiënten met een chronische aandoening - zoals diabetes of hart- en vaatziekten – meer en op maat gaan bewegen, kan dat echt enorm veel gezondheidswinst opleveren’, aldus sportarts en hoogleraar sportgeneeskunde Hans Zwerver.
Het onderdeel “op maat” is daarbij voor een deel van hen belangrijk: ‘Op basis van de medische risicofactoren, de invloed van medicatie en mogelijke belemmeringen door een aandoening, kan een sportarts heel specifiek een gepersonaliseerd advies geven.’
‘Een veel voorkomend misverstand is dat de sportarts alleen bedoeld is voor (top)sporters. Terwijl we voor mensen met een chronische aandoening juist ook veel kunnen betekenen. Bij patiënten met hart- en vaatziekten, met een te hoog cholesterol, een te hoge bloeddruk, ernstig overgewicht, kanker, COPD of diabetes is het vaak nodig en zinvol om gezondheidsrisico’s in kaart te brengen voordat ze meer gaan bewegen of sporten. Met behulp van diagnostiek bestaande uit onder andere een gesprek, lichamelijk onderzoek en een speciale inspanningstest met ademgasanalyse, onze medische kennis van de betreffende aandoening en kennis van het effect van bewegen hierop, geven we een beweegadvies op maat. De kracht hiervan is dat het echt gaat om het individu. De ene patiënt kan vrij actief gaan sporten terwijl de ander beter kan starten met meer wandelen. We willen iemand op de juiste manier veilig en verantwoord laten bewegen en medische problemen en blessures voorkomen.’
Bewezen positief effect
Er is veel onderzoek gedaan naar de positieve effecten van bewegen. Het draagt bewezen bij aan een betere lichamelijke conditie en mentale gesteldheid, en kan er zelfs voor zorgen dat een patiënt minder medicatie hoeft te gebruiken doordat bijvoorbeeld de bloeddruk, of suiker- en cholesterolgehalte in het bloed daalt. Zwerver: ‘Ik hoef steeds minder mensen te overtuigen dat bewegen gezondheidsvoordelen heeft, maar toch blijft het een uitdaging om artsen bewegen voor te laten schrijven en mensen in beweging te krijgen. Jammer is dat de omvang van de positieve gevolgen die bewegen voor de gezondheid kan hebben nogal worden onderschat.’
Een onderwerp in de spreekkamer
Artsen moeten de voordelen van bewegen vaker benoemen in de spreekkamer, vindt Zwerver. ‘Naast het gesprek over de behandeling in bijvoorbeeld de vorm van medicatie of operaties, zou eerst het gesprek over bewegen en leefstijl gevoerd moeten worden. Het helpt al als een arts kort even noemt hoe belangrijk bewegen is en vervolgens de patiënt doorverwijst. Dat kan zijn naar een sportarts voor verder inspanningsonderzoek en een gepersonaliseerd beweegadvies bij risicopatiënten, naar de 1e lijn voor begeleiding of naar het Leefstijlloket zodat de patiënt bij een sportclub of thuis en zelfstandig aan de slag kan gaan.’