Richtlijnen Goede Voeding en Beweegrichtlijnen gunstig voor IBD-patiënten

Om de langetermijneffecten van voeding en bewegen op IBD te onderzoeken is de Crocodile-studie (Crohn en Colitis Dieet & Leefstijlinterventie) uitgevoerd in Ziekenhuis Gelderse Vallei in samenwerking met de afdeling Humane Voeding van Wageningen University & Research (WUR). De studie, die mede mogelijk gemaakt is door Alliantie Voeding in de Zorg, onderzocht het effect van een gecombineerde leefstijlinterventie op het voedingspatroon en de mate van bewegen. Ook werd onderzocht wat het effect is van leefstijlverandering op de invloed van IBD op het dagelijks leven, activiteit van de ziekte, kwaliteit van leven en vermoeidheid. De Crocodile-studie was onderdeel van het promotietraject van Carlijn Lamers, arts-onderzoeker MDL bij Ziekenhuis Gelderse Vallei en WUR. Ze voerde haar onderzoek uit onder begeleiding van prof. dr. Ben Witteman en dr. ir. Nicole de Roos van WUR.

Gezond eten en voldoende bewegen

Lamers maakte de Richtlijnen Goede Voeding en de Beweegrichtlijnen passender voor IBD-patiënten en onderzocht die aanpassingen om uiteindelijk tot specifieker en wetenschappelijk bewezen advies te komen voor deze doelgroep. Zo adviseerde ze deelnemers om nog meer vezels, nog minder rood vlees en geen bewerkt vlees te eten. ‘Uit onderzoeken blijkt dat deze adviezen onder andere een gunstig effect hebben op de darmbacteriën en daarmee de darmgezondheid,’ legt Lamers uit.

Leefstijlinterventie, vragenlijsten en ontlastingonderzoek

Deelnemers aan het onderzoek kregen motiverende en adviserende sessies bij de diëtist en fysiotherapeut, om het voedingspatroon en de mate van bewegen zoveel mogelijk in lijn met de Richtlijnen Goede Voeding en de Beweegrichtlijnen te krijgen.
Het voedings- en beweegpatroon, activiteit van ziekte, de invloed van ziekte op het dagelijks leven, welzijn en vermoeidheid werden in kaart gebracht middels vragenlijsten. Om verandering in darmbacteriën en ontstekingsactiviteit te bepalen werd bovendien de ontlasting van deelnemers onderzocht.

Beter voedingspatroon

De deelnemers boekten de grootste verbetering op het gebied van voeding. ‘Het voedingspatroon verbeterde echt heel sterk en ook heel erg snel. Al een maand na de start zagen we die verbetering en die bleef bestaan tot de laatste meting een half jaar na de start,’ vertelt Lamers. Deelnemers aten meer groente, fruit, volkoren producten, peulvruchten en noten. Ook aten ze minder rood en bewerkt vlees en dronken ze minder suikerhoudende dranken en vruchtensappen. Waar komt die grote verbetering door? ‘Rond voeding kon bij de meeste deelnemers veel winst behaald worden,’ duidt Lamers. ‘Het is mooi dat de deelnemers hun aangepaste voedingspatroon volhouden. Veel deelnemers gaven aan gemotiveerd te zijn om door te gaan omdat ze minder vermoeid waren en zich lichamelijk beter voelden door hun gezondere voedingspatroon.’

Bewegen, ziekteactiviteit en vermoeidheid

Er werd geen verbetering gevonden in het beweegpatroon, waarschijnlijk omdat de deelnemers het al relatief goed deden en de corona-maatregelen vooruitgang belemmerden. Ook zag Lamers geen verandering in de ziekteactiviteit, zowel op basis van vragenlijsten als ontlastingonderzoek. ‘De ziekteactiviteit was al laag bij de start van het onderzoek en kan daardoor niet echt lager worden. Gelukkig is het stabiel gebleven door het onderzoek heen.’ Door het verbeterde voedingspatroon namen vermoeidheid en de invloed van IBD op het dagelijks leven af. Op het gebied van welzijn werd geen verbetering gezien.

Promoveren

Op 8 juni hoopt Lamers te promoveren en zal ze onder andere de resultaten van de Crocodile-studie bespreken. Haar promotor prof. dr. Ben Witteman is enthousiast over het onderzoek: ‘Hierdoor zijn we in staat om de IBD-patiënt, en wellicht ook andere patiënten met een chronische aandoening, beter te informeren over de effecten van leefstijlverbetering. Zo kunnen ze zelf een rol spelen in het verbeteren van hun ziektebeloop.'

Bron: Alliantie Voeding in de Zorg

Foto: Diëtist geeft voedingsadvies aan een IBD-patiënt