BEZIG in Ziekenhuis Gelderse Vallei

Als iemand in het ziekenhuis wordt opgenomen, komt hij/zij meestal in een bed te liggen. Gebrek aan beweging is het gevolg. Op zich logisch -je bent immers ziek- maar niet altijd nodig. En bovendien ongezond. Gebrek aan beweging leidt tot een verminderde conditie, onnodig functieverlies en bij ouderen zelfs tot een afname van hun zelfstandigheid. Bij kwetsbare patiënten kan deze afname van spiermassa zelfs onherstelbaar zijn. Daarom is Ziekenhuis Gelderse Vallei in 2015 gestart met het project BEZIG.

BEZIG staat voor BEwegen in ZIekenhuis Gelderse vallei. Een interprofessionele projectgroep die door het veranderen van de ziekenhuisomgeving patiënten stimuleert om meer te bewegen. Dit betreft zowel de fysieke omgeving, de organisatie van de zorg en de houding van de zorgverleners.

Bewegen in het ziekenhuis stimuleren

Sinds 2015 voerde de projectgroep verschillende beweeginterventies in. Tijdens de opname kijken de fysiotherapeut, verpleegkundigen en patiënt samen naar de mogelijkheden die de patiënt heeft om te bewegen. Deze vatten ze samen in een mobiliteitsschema; een beweegkaart. Hierop staat precies hoe en waar de patiënt alleen kan en mag lopen en wanneer een begeleider mee moet. Zo weten alle betrokkenen, zoals naasten, precies wat de patiënt wel en beter niet kan doen. Dit schema hangt boven het bed van de patiënt.

Met name de groep kwetsbare ouderen loopt risico op schade door gebrek aan bewegen. Bij ouderen is de spiermassa vaak al wat afgenomen. Met 1 week in bed kunnen ze al een paar kilo aan spiermassa verliezen, maar ook bij een kort verblijf kan de impact groot zijn. Op de afdeling ouderengeneeskunde meten de verpleegkundigen daarom 24/7 de activiteit van de patiënten door middel van een beweegmeter; een soort enkelband. Deze meting van activiteit komt, net zoals de meting van de bloeddruk, meteen in het digitale dossier van de patiënt te staan. Zo kan er tijdig gekeken worden hoe actief een patiënt is.

Daarnaast is de afdeling ouderengeneeskunde verbouwd. Er is een aantrekkelijke en beweegvriendelijke omgeving gecreëerd zodat patiënten nog meer gestimuleerd worden om te bewegen. Dit is gedaan in samenwerking met een architectenbureau die gespecialiseerd is ‘reactiverende ziekenhuizen’.

Afspelen
Project BEZIG
Afspelen
Activiteitenmeter
Afspelen
Mobiliteitsschema
Het mobiliteitsschema
Het mobiliteitsschema

Op basis van onderzoek

Deze interventies zijn gebaseerd op onderzoek. In eerste instantie deed de projectgroep, naast literatuuronderzoek, kwalitatief onderzoek naar de gedachten en houdingen van patiënten, mantelzorgers, verpleegkundigen en artsen ten opzichte van bewegen in het ziekenhuis.

Recentelijk is nog observationeel onderzoek gedaan naar verschillen in beweeggedrag tussen de ziekenhuis- en thuissituatie. Met de uitkomsten van deze studie denkt de projectgroep een betere inschatting te kunnen maken van de patiënten die risico lopen op functionele schade door een gebrek aan bewegen tijdens een ziekenhuisopname.

Samenwerking

In project BEZIG werken fysiotherapeuten, verpleegkundigen en de geriater samen aan het herstel van de oudere patiënt. Ook het bezoek wordt ingeschakeld. Vaak vragen de verpleegkundigen of fysiotherapeuten hen om een eindje met de patiënt te gaan lopen. Bij de onderzoeken en zorginnovaties zijn 12 HBOV- en master Fysiotherapie studenten betrokken. En in het onderzoek is er een samenwerking met het lectoraat Innovatie van beweegzorg (o.l.v. prof. dr. Cindy Veenhof) van Hogeschool Utrecht.

Kennis delen

Ziekenhuis Gelderse Vallei vindt het belangrijk om de opgedane kennis te delen. Daarom maakt zij deel uit van een cursus over Beweegziekenhuizen waar inmiddels al 36 ziekenhuizen op intekenden.

Publicaties